Τα χριστουγεννιάτικα έθιμα της Μακεδονίας

23/12/2019 10:28    κάλαντα, φωτιές και πολλά άλλα..
Παραδοσιακά κάλαντα, άναμμα μεγάλων φωτιών, μεταμφιέσεις και προετοιμασίες με τη γεύση του μελιού και της κανέλας κυριαρχούν και φέτος τα Χριστούγεννα σε πολλές περιοχές της Μακεδονίας. Πρόκειται για έθιμα που επέζησαν στο χρόνο, ξυπνούν παιδικές μνήμες και μεταφέρονται στις νέες γενιές ως αναπόσπαστο κομμάτι της μεγάλης γιορτής της Χριστιανοσύνης.

Μηνύματα για καλή τύχη, καλή χρονιά και καλή σοδειά μεταφέρουν το Χριστόψωμο και το Χριστόξυλο, που δανείζονται το όνομά τους από τον ίδιο το Χριστό. Η παράδοση λέει ότι ο νοικοκύρης ψάχνει στα χωράφια και τους αγρούς για να εντοπίσει το καλύτερο, το ομορφότερο και το μεγαλύτερο ξύλο από πεύκο ή ελιά που θα πάρει την θέση που του αξίζει στην εστία του σπιτιού και θα καίει από τα Χριστούγεννα μέχρι τα Φώτα. Ο συμβολισμός είναι προφανής και σύμφωνα με αυτόν, το Χριστόξυλο θα κρατήσει ζεστό το σπιτικό για την έλευση του Θείου Βρέφους, αποτελώντας, παράλληλα, σημείο συνάντησης για όλη την οικογένεια που θα το υποδεχτεί.

Ξεχωριστή θέση στα έθιμα των Χριστουγέννων κατέχει και το Χριστόψωμο που σε πολλές περιοχές της Μακεδονίας φέρει και την ονομασία «το μέλωμα του Χριστού». Το ψωμί παρασκευάζεται την παραμονή με ψιλοκοσκινισμένο αλεύρι, ροδόνερο, μέλι, σουσάμι, κανέλα και γαρύφαλλα, ώστε να βρει τροφή ο νεογέννητος Χριστός.

Το συγκεκριμένο έθιμο έχει την τιμητική του στην περιοχή της Αρναίας Χαλκιδικής όπου οι κάτοικοι παρασκευάζουν ένα τεράστιο Χριστόψωμο βάρους πολλών δεκάδων κιλών με μέλι, καρύδια και κρασί, ενώ μοιράζεται σε κατοίκους και επισκέπτες συνοδεία μουσικής και τοπικών χορωδιών.

Ιδιαίτερα προσφιλές έθιμο σε περιοχές της Πέλλας και της Ημαθίας είναι το «Κόλιντα Μπάμπω», ονομασία που σημαίνει «σφάζουν γιαγιά». Σύμφωνα με το έθιμο, οι κάτοικοι μιας περιοχής ανάβουν φωτιές και φωνάζουν «Κόλιντα Μπάμπω» για να μάθουν οι άνθρωποι για τη σφαγή του Ηρώδη και να προστατευτούν. Πρόκειται όμως, ουσιαστικά, για κάλαντα που ψάλλονται άλλοτε από παιδιά, άλλοτε από νέους, άλλοτε από ηλικιωμένους.

Κάτι ανάλογο είναι και οι κλαδαριές, φωτιές που ανάβουν την παραμονή των Χριστουγέννων, μεταξύ άλλων, στη Νέα Μεσήμβρια, τη Φλώρινα, τη Σιάτιστα, την Κοζάνη και συμβολίζουν τη φωτιά που άναψαν οι ποιμένες της Βηθλεέμ για να ζεσταθεί ο νεογέννητος Χριστός.

Επιπλέον χαρακτηριστικό των Χριστουγεννιάτικων εθίμων στη Μακεδονία είναι και οι μεταμφιέσεις, προσαρμοζόμενες στη χριστιανική πίστη και αλλάζοντας ονομασίες ανά περιοχή: ραγκούτσια στη Χαλάστρα της Θεσσαλονίκης, ρουγκάτσια στην Ημαθία, ραγκουτσάρια στην Καστοριά, μπουμπουσάρια στη Σιάτιστα Κοζάνης, μωμόγεροι στο Κιλκίς και την Κοζάνη, κουδουνοφόροι στο Σοχό, αράπηδες και μπομπόγερα στη Δράμα.

Τέλος, έντονα θεατρικά στοιχεία χαρακτηρίζουν και το έθιμο της γκαμήλας που αναβιώνει στα Γιαννιτσά αλλά και σε άλλες περιοχές της κεντρικής Μακεδονίας όπως η Γαλάτιστα Χαλκιδικής αλλά και η Θέρμη Θεσσαλονίκης.


ΑΠΕ

Επόμενο Προηγούμενο
 

Εφημερεύοντα Φαρμακεία την Τρίτη στην Καλαμαριά

Εφημερεύοντα Φαρμακεία την Τρίτη στην Καλαμαριά

09:00 20/5/2025

Τρίτη 20/5

Ο Γιώργος Μαζωνάκης στη Θεσσαλονίκη στο Στάδιο Απόλλωνα Καλαμαριάς

Ο Γιώργος Μαζωνάκης στη Θεσσαλονίκη στο Στάδιο Απόλλωνα Καλαμαριάς

20:23 19/5/2025

Τετάρτη 11/6

Η Καλαμαριά τίμησε τα θύματα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου

Η Καλαμαριά τίμησε τα θύματα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου

17:14 19/5/2025

Με μια συγκινητική εκδήλωση

Στη Βουλή ο αποκλεισμός της Καλαμαριάς από τους σχεδιασμούς ανάπτυξης του παραλιακού μετώπου Θεσσαλονίκης

Στη Βουλή ο αποκλεισμός της Καλαμαριάς από τους σχεδιασμούς ανάπτυξης του παραλιακού μετώπου Θεσσαλονίκης

15:10 19/5/2025

Την απουσία της Καλαμαριάς από τους σχεδιασμούς ανάπτυξης του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης

Εφημερεύοντα Φαρμακεία την Δευτέρα στην Καλαμαριά

Εφημερεύοντα Φαρμακεία την Δευτέρα στην Καλαμαριά

12:00 19/5/2025

Δευτέρα 19/5

Παιδικό Θέατρο: Η Μελωδία της Ευτυχίας στη Θεσσαλονίκη-Θέατρο Σοφούλη

Παιδικό Θέατρο: Η Μελωδία της Ευτυχίας στη Θεσσαλονίκη-Θέατρο Σοφούλη

20:00 18/5/2025

24 Μάι - 1 Ιούν 2025

Μην μπερδεύεστε

Μην μπερδεύεστε

19:01 18/5/2025

είμαστε ευγενικοί

Το μυστικό

Το μυστικό

18:40 18/5/2025

για να χορτάσεις

Ανοιχτές Πόρτες 2025 στους Δρόμους του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος

Ανοιχτές Πόρτες 2025 στους Δρόμους του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος

15:20 18/5/2025

17 Μάι - 18 Μάι 2025

Εφημερεύοντα Φαρμακεία την Κυριακή στην Καλαμαριά

Εφημερεύοντα Φαρμακεία την Κυριακή στην Καλαμαριά

09:00 18/5/2025

Κυριακή 18/5

Κλασικά Έπιπλα