Μία εκδήλωση με φόντο το… διάστημα, αντικείμενο την επιστήμη και θέμα «Εξερευνώντας τον Ήχο του Διαστήματος. Ένας διάλογος μεταξύ Επιστήμης και Τέχνης», διοργανώνουν ο Δήμος Καλαμαριάς και ο Όμιλος Φίλων Αστρονομίας. Αυτό το
Σάββατο 11 Ιανουαρίου 2025 στις 6 μ.μ. στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς “Σταύρος Κουγιουμτζής” θα πραγματοποιηθεί η εκδήλωση με καλεσμένη ομιλήτρια την Δρ. Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού, υπεύθυνη για δράσεις διάχυσης της επιστήμης στο Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών & Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) και Εθνική Συντονίστρια Επικοινωνίας (National Outreach Coordinators) της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης.
Η εκδήλωση είναι ανοιχτή προς το κοινό με ελεύθερη είσοδο.
Το θέμα της ομιλίας:
Ο πλανήτης μας αποτελεί μια φυσική πηγή ραδιοφωνικών κυμάτων. Πρόκειται για ηλεκτρομαγνητικά κύματα τα οποία παράγονται στην ατμόσφαιρα, την ιονόσφαιρα και τη μαγνητόσφαιρα της Γης. Οι συχνότητες των κυμάτων αυτών εμπίπτουν και στο ακουστικό εύρος συχνοτήτων και θα μπορούσαμε να τις «ακούσουμε» αν αντί για αυτιά διαθέταμε κεραίες ραδιοφώνου. Καθώς όμως μετατρέπουμε τα ραδιοφωνικά αυτά σήματα σε ακουστικά δημιουργούμε ήχους τους οποίους ονομάζουμε «τραγούδια της Γης».
Υπάρχουν πολλοί τρόποι «ηχοποίησης» επιστημονικών δεδομένων που οδηγούν σε μια «ακουστική κατανόηση» φαινομένων της φυσικής. Έτσι, μαγνητοσφαιρικές διαταραχές, όπως οι μαγνητικές καταιγίδες στο κοντινό μας διάστημα, ή οι περιστροφές των πάλσαρς γίνονται κατανοητές μέσω μουσικών εκφράσεων.
Η μεθοδολογική σύνδεση της ηχοποίησης αστρονομικών δεδομένων με τη μουσική παραπέμπει στην πυθαγόρεια σκέψη και την «αρμονία των σφαιρών». Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι, αστρονόμοι και μαθηματικοί ήταν οι πρώτοι που μίλησαν για τους «ήχους» που παράγουν τα ουράνια σώματα, συσχετίζοντας τα τροχιακά χαρακτηριστικά τους με μουσικές νότες.
Σήμερα την ηχοποίηση και την τέχνη του ήχου μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε αποδοτικά στη διδασκαλία της αστρονομίας, στην επικοινωνία της προς το ευρύ κοινό και στη μουσική σύνθεση. Πρόκειται για μια διεπιστημονική μέθοδο, η οποία συνδυάζει την αστρονομία, τη μουσική και τη φιλοσοφία σε εφαρμογές που απευθύνονται στο ευρύ κοινό, τους μαθητές, καθώς και σε άτομα με ελλείψεις στην όραση.
Σύντομο Βιογραφικό
Η Δρ. Φιόρη – Αναστασία Μεταλληνού εργάζεται στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ) ως υπεύθυνη σε θέματα Επικοινωνίας της Επιστήμης, στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου. Είναι Εθνική Συντονίστρια Διάχυσης της Αστρονομίας της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης στην Ελλάδα.
Έλαβε Πτυχίο Φυσικής και Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Φυσική Ατμόσφαιρας και Περιβάλλοντος από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, στην Θεσσαλονίκη. Στην Διδακτορική Διατριβή της ασχολήθηκε με την «Ανάπτυξη και Εξασθένηση Μαγνητικών Καταιγίδων στο Γεωδιάστημα». Έχει συνεργαστεί με το Centre d’étude des Environnements Terrestre et Planetaires στο Παρίσι, το Κέντρο Ηλιακής Φυσικής της NASA στο Goddard Space Flight Center, στις ΗΠΑ και τη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Εργαστήριο Υπολογιστικών Συστημάτων, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Το ερευνητικό της υπόβαθρο αφορά στην προσομοίωση επιτάχυνσης φορτισμένων σωματιδίων στην γήινη μαγνητόσφαιρα κατά τη διάρκεια μαγνητικών καταιγίδων. Έχει λάβει πτυχίο μονωδίας από το Ωδείο Μουσικοί Ορίζοντες στην Αθήνα και έχει φοιτήσει στην Σχολή Μελοδραματικής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης. Χρησιμοποιεί τον ήχο και την μουσική ως μέσο επικοινωνίας και διδασκαλίας της Αστρονομίας. Συνεργάζεται με το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και το Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας του Ιονίου Πανεπιστημίου σε θέματα ηχοποίησης αστρονομικών δεδομένων. Δίνει διαλέξεις και αρθογραφεί με σκοπό την δημόσια κατανόηση της αστρονομίας και διαστημικής φυσικής προς τους μαθητές και το ευρύ κοινό. Οργανώνει και συμμετέχει σε βραδιές που συνδυάζουν την μουσική με την ποίηση και την αστρονομία.
«Εξερευνώντας τον Ήχο του Διαστήματος. Ένας διάλογος μεταξύ Επιστήμης και Τέχνης»